Kacang botor (Psophocarpus
tetragonolobus) atau kacang kelisa adalah sayuran kekacang yang menjadi
kegemaran orang ramai untuk dijadikan sayur dan ulam yang enak dimakan.
Sebab itu, didapati ramai menanam kacang
botor di kawasan keliling rumah. Kacang botor atau kacang botol atau kecipir adalah
pokok memanjat secara melilit sepanjang di antara tiga dan lima meter, akarnya
banyak dan tumbuh pada permukaan tanah. Ia memerlukan kayu pancang atau junjung
untuk memanjat.
Cara menanam mudah iaitu dengan membubuh
benih di dalam lubang sedalam kira-kira 2 centimeter. Biasanya biji benih akan
bercambah antara 10 dan 14 hari selepas penanaman.
Lazimnya aktiviti pungutan hasil dilakukan
atau dikutip antara 10 dan 12 minggu selepas ditanam. Pilih buah yang
hijau serta rapuh. Kutipan hasil dibuat dua atau tiga hari sekali untuk
mengelakkan buah menjadi tua. Buah yang tua akan berserabut dan tidak
sedap dimakan.
Khasiat kacang botor telah banyak
diperkatakan. Pokok kacang botor amat berguna kerana hampir semua bahagian
tumbuhan ini boleh dimakan seperti bahagian lenggai (buah) mudanya yang selalu
digunakan sebagai sayur atau ulam merupakan bahagian tumbuhan yang paling
banyak dimakan, dan boleh dituai dalam tempoh 2-3 bulan selepas penanaman.
Buah yang muda dan lebut dijadikan sayur
mentah, digoreng, dibuat kerabu atau jenis makanan lain dan ia mempunyai rasa
yang hampir sama dengan pucuk asparagus. Bunga sering digunakan untuk
mewarnakan beras dan pastri.
Daun muda boleh dimasak sebagai sayur daun
dan rasanya hampir serupa dengan daun bayam. Ubinya yang mempunyai perisa
seperti kacang tanah boleh digunakan sebagai sayur berubi dan ia hampir serupa
dengan ubi kentang. Akar pokok ini lebih kaya protein berbanding ubi kentang.
Biji yang masak telah diiktiraf sebagai
makanan yang berkhasiat kerana mengandungi banyak protein seperti kacang soya.
Biji kacang botor boleh diproses seperti kacang soya iaitu dijadikan pelbagai
produk yang boleh dimakan atau diminum.
Daun kacang botor boleh dibuat teh dan sesuai
digunakan sebagai ubat pencuci mata yang bengkak serta bisul dan kudis. Daun
ditumbuk lumat dan ditampa pada bisul.
Daun dan biji kacang botor dimasak dan
dimakan untuk mengubati penyakit kulit seperti bisul dan ulser. Manakala akar
direbus dan diminum untuk merawat penyakit vertigo.
test
ReplyDeleteasaalm nak tanya, pokok botor saya ditanam dalam (2 pokok/ke batang) pasu dah dekat 3 bulan,daun lebat tapi tak berbuah . boleh bagi tolong tau apa sebab nya
ReplyDelete